گزارش از: حمیدالله غفاری
به سلسلۀ کنفرانسهای استقبال از رمضان، دفتر ساحوی کارته نو جمعیت اصلاح افغانستان، یک کنفرانس پر شکوه استقبال از رمضان المبارک را در مسجد احمد مصطفی (ص) واقع سرک سوم کارته نو به روز شنبه تاریخ 15 سرطان از ساعت 5 عصر الی ۷ شام دایر کردند.
کنفرانس که گرداننده گی آن را محترم قاری صاحب سلطان میکرد، با تلاوت آیات چند از قرآن کریم توسط محترم قاری سیف الاسلام یک تن از جوانان نجم آغاز یافت.
موضوع کنفرانس شامل احکام، آداب و فضايل روزه بود.
سخنران بخش اول برنامه محترم سید نقیب الله هاشمی خطیب مسجد مولانا یعقوب چرخی بود که در مورد احکام روزه سخنرانی نمودند.
ایشان رمضان را ماه تجارت و جمع آوری سود و منفعت معنوی خواندند. موصوف ضمن تعریف روزه شرایط روزه را که عبارت از (ایمان، عقل، بلوغ، علم بر فرضیت روزه) و شرایط وجوب روزه (1-صحت، 2- نداشتن عذر معقول چون حیض و نفاس، 3- اقامت چون بالای مسافر حتمی نیست، 4- نیت برای روزۀ فرضی) را شرح کردند. به تعقیب آن سنت های روزه را که عبارت از سحری کردن، تآخیر در سحری، عجله در افطار و افطار با خرما و آب است، بیان کردند.
ایشان انواع روزه، مفسدات روزه و مکروهات آن را چنین بیان کردند:
1- روزۀ فرضی: روزۀ ماه مبارک رمضان، روزۀ قضائی، روزۀ کفاره و روزۀ نذر.
2- روزۀ واجب: قضائی روزۀ نفلی
3- روزۀ سنت: دهم ماه محرم با نهم و یا یازدهم، روزۀ عرفه برای غیر حجاج (کفاره برای گناهان دو سال گذشته و آینده).
4- روزۀ مستحب: سه روز از هر ماه ایام 13-14-15، دوشنبه و پنج شنبه، شش روز از ماه شوال.
5- روزۀ نفلی: هر روز می تواند روزه بگیرد به شرطیکه با کفار شباهت نباشد.
6- روزۀ مکروه (مکروه تنزیهی): گرفتن روز عاشورا یا دهم محرم به تنهایی و اگر نهم و یازدهم با آن یکجا شود سنت است.
روزۀ مکروه (تحریمی): در روز های عید، روزۀ وصال (مسلسل گرفتن)، روزه گرفتن در سفر با مشقت، روزۀ نفلی خانم ها بدون اذن شوهر.
مواردی که روزه فاسد نمی شود:
سرمه کردن، روغن زدن، سرد کردن، به فراموشی خوردن- نوشیدن و جماع کردن، احتلام، دروغ و غیبت گفتن (کسیکه دروغ و یا غیبت می گوید روزۀ شان درست است اما بدل و یا ثواب ندارد)
مکروهات روزه:
به قول امام ابو حنیفه رحمة الله علیه، فرو بردن بلغم، فرو بردن قی به سهواً، سهواً فرو بردن چیزیکه از نخود کمتر باشد، جمع کردن لعاب دهن، بی صبری کردن، تأخیر در غسل بدون ضرورت، دشنام دادن و لت کوب کردن.
مواردی که روزه را فاسد می کند و تنها قضائی دارد کفاره ندارد:
انداختن قطره در بینی، افطار به زور، ریزش آب در دهن، خوردن قصدی بعد از اینکه به فراموشی خورده باشد.
سخنران بخش دیگر برنامه بعد از نماز عصر محترم داکتر محمد عارف عطایی بود که در مورد آداب روزه سخنرانی نمودند.
ایشان تدویر برنامه را باعث افتخار ملا امام و مقتدیان مسجد خواندند.
موصوف آداب را خواستن یا خواست معنی کرد و گفت آداب روزه به معنی خواست های روزه است. آنچه که روزه از ما می خواهد آداب روزه است. ایشان گفتند که چرا عبادت میکنیم ولی تغییری در ما نمی آید و باعث دور شدن ما از فحشاء و منکر نمی شود و همچنان با گرفتن روزه ما تقوا حاصل نمیکنیم؟ جواب این است که آداب عبادت را مراعات نمی کنیم. ایشان آداب را مختصراً طور ذیل تشریح کردند:
1- اولین ادب این است که تمام اعضای بدن ما روزه باشد. 2- پرهیز از جنگ و جدال، 3- دروغ نگفتن، 4- اذیت و آزار نرساندن، 5- ازدیاد عبادات در وقت روزۀ رمضان مبارک، 6-صدقۀ بیشتر دادن در این ماه
در اخیر برنامه محترم شیخ القرآن مولانا عبدالصبور در مورد موضوع سوم کنفرانس که همانا فضایل ماه مبارک رمضان بود صحبت نمودند:
ایشان موضوعات که در قرآن کریم در مورد رمضان مبارک آمده بود طور خلص تشریح کرده گفتند: روزه در ما تقوا پیدا میکند و تقوا آنست که انسان حکم خداوند متعال را نشکند، روزه تمرینی است برای یازده ماه دیگر که مؤمنان از محرمات خود را نگه دارد. ایشان مفهوم حدیثی را گفتند که هرکسی دروغ را در این ماه ترک نگوید و به دروغ عمل کند الله متعال به ترک طعام و شراب (نوشیدنی) او هیچ حاجت ندارد. ایشان گفتند که بسیاری از روزه داران اند که فقط تشنگی و گرسنگی را سپری می کنند و هدف روزه که همانا حصول تقوا است را به دست نمی آورند.
ایشان مفهوم حدیثی دیگری را شرح کردند: کسیکه روزۀ رمضان را از روی ایمان و به نیت ثواب نه رواج و عرف بگیرد گناهان قبلی اش بخشیده می شود.
ایشان در مورد فدیۀ روزه برای مریضان نیز صحبت کردند. شیخ گفت که قرآنکریم که برای بشریت هدایت است و نزول آن در ماه رمضان مبارک شده است، بشریت برای شکرانگی و اظهار عظمت پروردگار این ماه را روزه میگیرند.
کنفرانس که ده ها تن از اهالی محترم کارته نو در آن اشتراک ورزیده بودند با دعائیۀ محترم مولانا عبدالصبور قبل از آذان شام به اختتام رسید.
