د امام ابویوسف عالی دارالعلوم د لومړۍ دورې فارغانوته دفضیلت پګړۍ ورپه سرشوې

 راپور: عبدالصبور

نوموړی دارالعلوم چې نېژدې دوه کاله وړاندې دجمعیت اصلاح په هڅو د جلال ابادښار،لسمې ویالې ته څېرمه دبيس اکمالاتي په سيمه کې جوړشو، دروان ۱۳۹۱ هـ ش کال دجوزا دمیاشتې په شپږمه د شنبې په ورځ يې دلومړۍ دورې  دیرش (۳۰ ) تنه چې پکې ۱۴ تنه حافظان او۱۶ تنه  د بخاري شریف (دلويې دورې) فارغان شامل وه ټولنې ته دخدمت لپاره وړاندې کړل.

په همدغه مناسبت په جوړه شوی غونډه کې په زرګونوتنو ددیني مدارسوشیوخو،علماء کرامو، دپوهنتون استادانو، دلېسوښوونکو، طالب العلمانو اوعاموهېوادوالو ګډون کړی و.

غونډه په داسې حال کې چې دویاندويۍ چارې يې د نهاد جوانان مسلمان رئيس دکتور رحمت الله زاهد او د ننګرهار اصلاح غږرادیو مسؤل استاد محمدګلاب توحيدیار پرمخ وړلې  د قران عظیم الشان دڅومبارکوایاتونو په تلاوت پیل شوه. ورپسی د یاد دارالعلوم مدیر مولوی صیب میر عباس ګوهری میلمنو ته د ښه راغلاست ویلو  تر څنګ  د کلي او محلې له خلکو او د نوموړي  دارالعلوم له استادانو مننه وکړه چی د دغه دارالعلوم په پښو درونه  او پرمختګ کې یی مهمه ونډه اخیستې ده.

زمونږخیال ډېرژرپه حقیقت بدل شو:
دافغانستان د ستراتېژیکو مطالعاتو دمرکزریس استاد دکتورصفت الله قانت د دارالعلوم په لاسته راوړنو خبرې وکړې او زیاته یې کړه نېژدې یوکال وړاندې په همدغه مسجد کې مونږ د دارالعلوم افتتاح وکړه او اوس يې لله الحمد نتېجه اوثمره په خپلوسترګو وینو. استاد قانت په همدې ډول دعلماؤ پرمسؤلیتونوخبرې وکړې اوهغوي يې دټولنې قیادی اشحاص وګڼل.

دجمعیت اصلاح دختیز زون مسؤل او دننګرهار پوهتون استاد دکتور نجیب الله صالح هم غونډې ته وینا واوروله او ډاډ يې ښکاره کړه  چې په امام ابویوسف عالي دارالعلوم کې به داسې وګړي ټولنې دخدمت لپاره وړاندې کووچې دهغوی دردونو ته دواشي، داختلافاتو پراځای دګران هېواد مادي او معنوي پرمختګ لپاره کار وکړي ،داسلامي نظام دقیام اوپایښت لپاره هلې ځلې وکړي او په دې اړه یې دعامو خلکومسؤلیتونوته هم اشاره وکړه .

دجمعيت اصلاح د مرکزي شورا غړي او دسلام پوهنتون استاد دکتور مصباح الله  هم د عالمانو په مسؤليتونو وغږيده اوزياته يي کړه چې د طبيبانو د فارغيدو غونډه ده ځکه عالمان طبيبان دي چې د رنځ لرونکو درمل کوي او هغوي په زړه کې چې کوم شکوک دي هغه له منځه وړي
عالم بايد د خپلې ټولنې ارزښتونه وپيژني، د فروعي اختلافاتو څخه ځان وژغوري، د اسلام درست فهم خپلې ټولنې ته وړاندې کړي او ټولنه رهبري کړي او ځان نه يو قايد جوړ کړي نه دا چې يواځې د پيسو ذريعه يي وګرځوي.

فروعي اختلافات غاړې ته کړو او دعالمانو ترمنځ تفاهم رامينځ ته کړو:
د يادې موضوع په اړه د ابي بن کعب دارلعلوم مدرس مولوي صاحب شېر اکبر مدني،د نجم المدارس مدرس شيخ الحديث مولوي محمد اکرم،مولوي صاحب نورالله،د نجم المدارس مدرس مولوي سيد حکيم قمري خبرې وکړي او زياته يي کړه چې عالمان هغه خلک دي چې که متحد شي نو يو لوي قوت تري جوړيږي او هيڅ امکان نلري چې څوک پرې برلاسه شي خو داچې ولې په دې ټولنه کې د عالمانو قدر نشته ؟ ولې عالمان خلک يواځې دختم،جنازې،مړي ته دکفن ورکول،نکاح تړلو ته راغواړي ؟ او نور ورته هيڅ قدر نه  ورکوي او وايي چې عالمان د ټولنې د شاتګ وسيله ده همدا عالمان دي چې زمونږ وطن او هيواد ترقي نه کوي، داچې د عالمانو ددې حالت وجه څه ده ولې عالمان چې د انبيا وارثان دي دومره لويدلي حالت ته راغلي دي؟  ددي اساسي علت دادي چې مونږ هغه د رسالت لاره پرېښې ده او په فروعي اختلافاتو کې سره اخته يو ددې پر ځاې چې د ملت د بهبود او ترقۍ لپاره يو کتاب وليکو راځو او يو پر بل باندې د رد کتاب ليکو يوعالم کتاب وليکي چې رفع الیدېن شته بل راپاڅيږي او په دې کتاب رد وليکي چې رفع الیدېن نشته بس زمونږ عالمان همدې ته ناست دي او نور پرې حکومت کوي نو راځئ نن سره تعهد وکړو چې دغه اختلافات چې د نورو توطیه ده لمنځه يوسو او يو بل ته دمينې او تفاهم لاس ورکوو.

د غونډې په يو بله برخه کې د هيواد وتلې ليکوال او ويناوال استاد محمد زمان مزمل ته بلنه ورکړل شوه او استاد ټولو فارغانو ته مبارکي وويله او فارغو عالمانو ته يي په وينا کې وويل چې زمونږ هيواد کې پګړې او ملا ډير قدرمند دي اوس هم په  کليو کې د عالم لاسونه مچې کوي او همدا تاسو ياست چې دغه خوار ملت به رايوځاې کوئ، استاد زياته کړه چې زمونږ په هيواد کې په سلو کې پنځوس فيصده مشکل د عالمانو پورې اړه لري که زمونږ عالمان درست شي متحد شي زمونږ د هيواد سل په پنځوسو کې مشکل حل کيږي. زه حيران يم چې زمونږ په هيواد څنګه نور يرغل کوي  حال دا چې په دې هيواد کې ملا او عالم وجود لري زمونږ خلک د ملا ډير قدر کوي پرون هم  د همدې ملا په فتوا  وجنګيده او لويو امپراطوریو ته يي ماته ور کړه او نن هم زمونږ خلک همدوي ملايانو ته سترګې په لار دي خو افسوس چې دغه ملايانو دغه امت راټول او منظم نه کړ او په خپلو کې سره ونښته.

د قران او بخاري ختم:
ددې څخه وروسته قاري صاحب ګل محمد حافظانو ته د قران شريف اخري ايتونه  په داسې حال کې چې هغوي ورسره تکرارول   تلاوت کړل او دقران شريف ختم يي پاې ته ورساوو.

د حديثو د لويي دورې د بخاري شريف د اخري حديث د تدريس کولو لپاره شيخ الحديث مولوي ازره وال ته بلنه ورکړل شوه او مولوي صاحب د اخري حديث په شرحه کولو سره دغه لويه دوره پاې ته ورسوله.
دامام ابو يوسف عالي دارلعلوم د تير کال د راپور وړاندې کولو لپاره مولوي مير عباس ګوهري ته بلنه ورکړه شوه چې مولوي صاحب وويل چې مونږ په کال کې ۲۷۰۹۰۰۰روپې مصارف لرو چې په دې کال کې مونږ ته ۲۹۲۳۶۰۵ روپې عوايد لاس ته راغلي دي    چې دغه عوايدو په سلو کې پنځه اويا فيصده  ددي محلې خلکو راکړي او پاتې ۲۵ فيصده مونږ ځيني فيسونه اخلو او ځينې نور د زکات او نورو مدارکو له لارې راغلي دي.

ددې محلې  د خلکو په نمايندګې د بيس دولسي شورا ريس حاجې زمري او حاجي صاحب غلام الله ته بلنه ورکړل شوه او دوي ددې دارلعلوم له استادانو مننه وکړه چې زمونږ ټولنې ته يي داسې عالمان وړاندې کړل او د تېرپه څېر دهرډول همکارۍ ژمنه يې وکړه.

د اختتامې وينا لپاره شيخ القران مولوي صاحب عبدالصبور ته وخت ورکړل شو او مولويصاحب هم د فروعي مسايل د لمنځه وړلو او د ملايانو ترمنځ د تفاهم په پېداکيدلو ټينګار وکړ.

ددې غونډې په اخر کې حافظانو او فارغو عالمانو دیوشمېر دیني علماؤ اومشرانو لخوا دفضیلت پګړۍ ورپه سرشوې.

دغونډې په اوږدو کې دهېواد نامتو ترانه ویوونکو هریو قاري فضل الدین سراجي ،جواس سودايې اومحمدغوث نوري په زړه پورې ترانې واورولې چې داوريدونکو دخوښۍ وړ وګړځېدې .
غونډه دمولوي صاحب حمیدالله صدیقي لخوا ددعاء په لوستلو ماسپښین یوه نیمه بجه پای ته ورسېده.