په کامه کې دقرآن پوهنې شپږ ورځنۍ دوره جوړه شوه (۱۳۹۰ دلو)

راپور: قاضی شیر شاه ثابت او ډاکټر عزت  الله حامد

دقرآن پوهنې دوره، که دقرآن پوهنې صنف، يو شان  ښکارېده، د قرآن پوهنې د دورو هغه لړۍ چې له نن څخه نژدې څلور کاله مخکې يې بنسټ د کامې ولسوالۍ په سر سبزه او آباده سيمه کې د شيخ القرآن مولوي عبد الصبور لخوا اېښودل شوى وو يو  ځل بيا پکې ولسي وګړو په خپل پراخه ګډون سره خپله خوشحالي او له دورې څخه  خپل ملاتړ  څرګند کړ، دوره سږ  کال کاملا له  خپلو تېرو هغو سره جلا وه، سږ کال د دورې د شروع کېدلو لپاره د خلکو تنده او انتظار بې ساري  وو،  د ولسي وګړو  په لسګونو تنو به په تکرار سره د جمعيت  اصلاح له ساحوي دفتر او کارکونکو څخه په ټينګار سره غوښتنه کوله چې دوره بايد په خپل وخت شروع او کو ښښ دې وشي چې څومره امکان لري  ورځې دې زياتې شي، د دورې د ملاتړ لپاره چې د ځوانانو  کومه ډله حاضره شوې وه، بې سارې وه، د کامې ولسوالۍ ټول جغرافيايي حدود آن د ګاونډي ولسوالۍ بهسودو او ګوشتې تر يو څه بر خې پورې د قرآن پوهنې د دورې  اعلانات او پوسترې لګېدلې وي. د قرآن پوهنې د  دورې  پر موضوعاتو مشتمل وړې لاسي پاڼې  د زرګونو په شمېر کې  دهمدې ځوانانو لخوا ووېشل شوې.

دوره سږ کال هم په ټاکلې نېټه چې رسمي رخصت پکې و( د دلوې مياشتې له لمړۍ نېټې څخه تر شپږمې نیټی پورې وه ) پیل شوه . دوره سږ کال هم د کامې ولسوالۍ د سنګرسراى په ښکلي او زړه راښکونکې دوه پوړيز جامع مسجد کې تر سره شوه.

ددې ورځې ددرس پیل د محترم قاري خلیل الله لخوا چې الله(ج) ورته زړه راښکونکی اواز ورکړی، دقرآن کریم څو آیاتونو په تلاوت سره وشو، ورپسې محترم ډاکټر عزت الله د جمعیت اصلاح د کامې څانګې په نماینده ګۍ خبرې وکړې ویې ویل:  چی د جمعیت اصلاح لپاره د دعوت بیلا بیل وسایل مهم دي خو تر ټولو مهم ورته هغه پیغام او وسیله ده، د کومې سره چې الله  جل جلاله خپل ګران پیغمبر صلی الله علیه وسلم را استولی وو، هغه د ولس په سالمه بیداري کې د قرآن پوهنې د دورو په ارزښت هم رڼا واچوله او ټینګار یې وکړ چی جمعیت اصلاح به هیڅ کله هم په دی برخه کې له خپل دعوتي اړخ څخه په شا نه شي.

د دورې د لمړۍ ورځې درس  چې د قرآن کريم او  رسول صل الله عليه وسلم سره محبت او مينې ته ځانګړی شوی و، د ګډونوالو د خاصې توجه او زړه راښکون سبب شو.

محترم استاذ د محبت رسول صلى الله عليه وسلم تاريخي پېښې او واقعيتونه په ښه شان سره واورول، هغه  د دې آيت په رڼا کې چې وايي (( النبي اولى باالمؤمنين باموالهم اوانفسهم … )  وويل: د نبي عليه السلام حق په مونږ او تاسې باندې له خپلو ځانونو څخه زيات دى، او صحابه کرام هغه ډله وه چې الله پاک د رسول الله صلی الله علیه وسلم د دفاع له  نعمت څخه برخمنه کړې وه او هغوى هم په ښه شان سره دغه خدمت تر سره کړ، هغه  هغه واقعه چې د احد په غزا کې پېښه شوه او صحابه کرامو پکې په خپلو ځانونو سره له رسول صلى الله عليه وسلم څخه دفاع کوله او نه يې پرېښوده چې غشى په رسول صلى الله عليه وسلم باندې ولګېږي. او ټول غشي يې په خپل ځان باندې  وزغمل، د نبی صلی الله څخه د دفاع یوه تاریخي صحنه وبلله.

د دورې دوهمه ورځ:

د  دورې د دوهمې ورځې ددرس پیل هم د محترم قاري خلیل الله لخوا په زړه راښکونکي اواز کې په تلاوت سره وشو، د دوهمې ورځې درس  چې د قرآن او سنت په رڼا کې  اجتماعي او ټولنيزو اخلاقو ته ځانګړی شوی و، محترم مولوي صاحب په دې ورځ په ټولو نيکيو باندې ټينګار وکړ چې بايد د مخلص مؤمن مسلمان ژوند پرې ښايسته وي، هغه وويل چې رېښتيا ويل، د رېښتياوو ګواهي نه پټول او د غريبو او نا چارو سره مرسته او کمک کول د مؤمن مسلمان له صفاتو څخه دي چې بايد ترې هېرې نشي، هغه وويل چې درواغ ويل، غيبت کول او چغلي کول او له مسلمان سره کينه او حسد کول د مؤمن مسلمان له شان سره نه ښايي.

هغه وويل چې مونږ بايد په خپلو کې هم سره مينه اومحبت و کړو يو د بل درناوى وکړو او خپله ټولنه په خپله له مشکلاتو او ستونزو څخه پاکه کړو .

محترم مولوي صاحب له ګډونوالو څخه وعده واخسته چی نور به په خپل ژوند کې درواغ نه وایي او تل به ریښتیا وایي که څه هم هر څومره تاوان ور ورسیږي او په ځانګړي ډول یې ټول استاذان، مامورینو اوحکومتی چارواکو قاضیانواو څارنوالانو ته اشاره وکړه چې په ډیر امانت دارۍ او صداقت سره خپلې دندې ته ادامه ورکړي ترڅو دموجوده ستونزو او کړاوونو او بدبختیو څخه د خلاصون لار پیدا کړو.

دورې دريمه و رځ :

د دې ورځې درس هم د محترم قاري صاحب  خليل الله په تلاوت سره پيل شو او ورپسې الحاج مولوي قدرت الله حبیب  د دورې او ديني غونډو په  اهميت لنډ ه رڼا و اچوله، د دورې دريمه ورځ عشر او زکات ته ځانګړې شوې وه، په دې ورځ محترم مولوي صاحب په ډېر ښه انداز کې په  عشر او زکات باندې دخلکو ذهنونه قانع کړل.

هغه وويل هغه الله جل جلاله چې له ورېځو څخه بارانونه وروي، او سيندونه بهوي او ځمکه يې نرمه کړې ده او زمونږ له يوې دانې د کرلو څخه مونږ ته په سلګونو دانې غلې جوړوي، کولاى شي چې مونږ ته په آخرت کې د يوې دانې اجر يو په اوه سوه  برابره را کړي.

هغه نویو اقتصادي څیړنو ته چې په لویدیځ کې شوې دي، په اشارې سره وویل: که چیرې اسلامي نړۍ خپل زکاتونه په سمه توګه ورکړي او په سمه توګه یې وویشي نو د اسلامي نړۍ غربت به له دوه کالو څخه په کمه موده کې ختم شي. چې همدغه تجربه د حضرت عمر بن عبد العزیز رحمه الله په وخت کې عملا لیدل شوی و.

هغه له ټولو خلکو څخه وعده واخیسته چې زکات به ورکوي او له دې وروسته به له خپلو خپلوانو اوغريبانانو سره په مرسته کې هيڅ قسمه ځنډ به پکې نه کوي.

ددورې څلورمه ورځ:

په دې ورځ محترم مولوي صاحب عبد الصبور په ټولنه کې په موجوده منکراتو او بديو باندې په نقد کولو کې سره تر ټولو وړاندې په شرابو  باندې رد وکړ او  ويې ويل: مونږ بايد په ټولنه کې موجوده بدي له منځه يوسو، دهغو د کمولو کوښښ وکړو او پرېنږدو چې نور خلک هم په دغو بديو اخته شي، خو ترټولو مهمه داده چې نوې بدۍ او منکر کارونه په کلکه سره وڅارو تر څو زمونږ ټولنې ته لاره پيدا نه کړي او په لومړيو کې يې مخه ډب کړل شي، له د غو منکراتو څخه يو هم شراب دي چې د نوې غربي ډيموکراسۍ سره يې بازار خورا ګرم دى او زمونږ د ټولنې ځوانان ورځ تر بلې د دې بلا قرباني کېږي.

هغه وويل د دې يواځینۍ وجه دا هم ده چې د حکومت يو شمېر لوړ پوړي چارواکي په خپله په دې مرض اخته دي او بې شرابو وخت پرې نه تېرېږي، همدغه راز زمونږ پوليسي نظام هم له دغو تجارانو او څښونکو څخه باج اخلي، نو څنګه به دوى د دې بلا او آفت په مخنيوي بريالي شي.

نوموړي زیاته کړه: دهیواد پولیس که څه هم د خپلو مشرانو لخوا د شرابو په مخنیوي باندې په کلکه سره نه دي مامور شوي، خو د لوی الله جل جلاله لخوا په کلکه سره د دې منکر عمل په مخنیوي باندې مامور دي، نو دوی باید چې څومره یې وسه  کېږي د دې نا وړه عمل په مخنیوي کې برخه واخلي.

د دورې پنځمه او وروستۍ ورځ:

د دې ورځې د درس پيل بیا هم د محترم قاري خليل الله په تلاوت سره وشو، له دې وروسته د سنګرسراى کلي او سيدونکي او جيد حافظ او عالم محترم قاري ضياء الرحمان په لنډ ډول دحديثو درس واوراوه، د خپل درس له پاى ته رسولو وروسته يې له  محترم مولوي صاحب څخه د زړه له کومې مننه وکړه او هغه لپاره يې د اوږد عمر دعا وکړه.

ورپسې د سيمې يو بل نامتو عالم محترم مولوي محمود جان خپله عالمانه وينا واوروله، د قرآن کریم د دورو او تفسیر اهمیت یې روښانه کړ او محترم مولوي صاحب ته یې د لازیات توفیق غوښتنه وکړه.

ورپسې محترم مولوي صاحب عبد الصبور د امت د یووالي په موضوع باندې په پوره تفصیل سره بحث وکړ. هغه همدغه راز  د الهي اسلامي نظام په ګټو او برکتونو باندې هم پوره په تفصیل سره رڼا واچوله او ویې ویل: که مونږ و غواړو که نه، نړۍ له مونږ  څخه اسلامي نظام غواړي او باید اسلامي امت خپل دغه صلاحیت ته ځان ورسوي، لومړی خپله ځان په اسلام باندې پوه کړي او بیا نورې نړۍ ته اسلام په ښکلې بڼه معرفي کړي او په نړۍ کې د اسلام د خپرولو لپاره خپله شپه  او ورځ یوه کړي.

د یادونې وړ ده چې د  دورې  په نظم کې د سنګر سرای  د کلي او سیدونکو په خاصه توګه د سنګرسرای جامع مسجد امام محترم مولوي سمیع الله د زړه له کومې همکاري وکړه.

د دې ترڅنګ په همدې مسجد کې واقع د حضرت عبدالله ابن عباس رضی الله عنه د مدرسې استاذانو هر یوه محترم مولوي قدرت الله حبیب، محترم قاري وسیع الله خادم، محترم مولوي محمد فقیرسعید او محترم قاري صاحب عصمت الله د  دورې د نظم، د سټیج د نظامت ، د اعلاناتو په لګولو او په ورین تندي د خلکو په استقبال کې نه هیریدونکې هلې ځلې وکړې، د نارینه ؤ  ترڅنګ خویندو هم  د دورې لپاره پوره دعوت چلولی و،  په ځانګړې توګه د عبد الله بن عباس (رض) دمدرسې د خویندو د څانګې شاګردانو د نجونو زیاترو لیسو ته خپل دعوتي وفدونه لیږلي او هغوی یې  دورې ته را بللې وې. هغوی همدا راز د خویندو په څانګې کې د نظم په برخه کې هم پوره ونډه واخیسته، د حیرانتیا خبره دا هم وه چې د دورې د مصارفو لپاره په چنده کې بیا هم د خویندو ونډه د نارینه په پرتله زیاته وه.

دوره دمحترم مولوي صاحب عبدالصبور لخوا په یوه اوږده او له سوزه ډکه دعا سره پای ته ورسیده.